Het Engelenleger proclameerde dat het vrede op aarde zou worden, toen ze de geboorte van de Messias aan de herders verkondigden.
Dik 2000 jaar verder wachten we daar nog steeds op. Hoezo vrede? Hoezo vredevorst?
Er was een hemelse legermacht op de been in de nacht dat Jezus werd geboren. De beloofde zaligmaker was gekomen, de gezalfde, zei de engel tegen de herders en eerder tegen Jozef. De beloofde koning, de opvolger van koning David, de zoon van de allerhoogste, had de engel tegen Maria gezegd, en ook de wijzen waren op zoek naar een koning. 41 dagen later, in de tempel zegt Simeon dat Jezus de gezalfde is en Anna noemt Hem verlosser. (Lucas 1:32; 2: 11, 22 (Leviticus 12:2-8), 26, 38; Matteüs 1: 21, 2:2 )
Dit zijn een heleboel termen, maar het kan nog ingewikkelder want zaligmaker is hetzelfde als heiland, wat iets met zonden vergeven te maken heeft, gezalfde is hetzelfde als Messias en Christus en dat heeft iets te maken met de Heilige Geest, en het koningschap houdt verband met koning David en dat heeft weer te maken met verlossing.
Wat heeft dat allemaal te maken met vrede?
Het antwoord hierop is te vinden in de geschiedenis van het volk Israël. Het volk had een verbond gesloten met God. De afspraak was dat het volk geen andere goden zou aanbidden en dan zou God zorgen dat het goed met hen ging in hun land (Deuteronomium 28). Het volk had die afspraak verbroken door keer op keer andere goden achterna te lopen. God had hen daardoor de rug toegekeerd en had toegestaan dat ze uit het land werden weggevoerd en het hele land, inclusief de tempel, één grote woestenij was geworden. Hier was voor gewaarschuwd door profeten, maar het volk had niet geluisterd. De profeten hadden deze waarschuwing ook altijd vergezeld laten gaan door de belofte dat, zodra het volk zou terug keren naar God, God zou terugkeren naar hen. Hij zou een verlosser sturen, een gezalfde, een koning die alles zou herstellen. Hij zou vrede brengen. Als eerste de vrede tussen God en mensen. De kapotte relatie moest herstelt, maar in plaats van genoegdoening van de mensen te eisen voor hun overtredingen, zou God hun zonden vergeven. Als resultaat daarvan zou de vrede zich uitstrekken over de hele schepping. Het herstel zou zo verstrekkend zijn dat de situatie uit het paradijs weer terug zou komen. ( Jesaja 11:1-10)
Na verloop van tijd was het volk weer naar het land terug gekeerd en hadden ze het land en de tempel weer opgebouwd, maar een eigen koning was er nooit meer gekomen. De tempeldienst was weer in ere hersteld, maar een echt goede relatie met God was er niet meer ontstaan. Er waren al honderden jaren geen profeten meer. Het wachten was op de Messias, op de wonderbare raadsman, de Sterke God, de Eeuwige Vader, de Vredevorst (Jesaja 9:5).
Jozef en Maria, de herders, Simeon en Anna wisten dus precies wie er geboren was, maar zelfs mensen die deze profetieën niet kenden, wisten dat hier iets heel bijzonders was gebeurd en kwamen vanuit het oosten om eer te bewijzen aan deze koning.
Dik 2000 jaar later vieren we deze geboorte nog steeds uitgebreider dan de geboortedag van onze eigen koning, ondanks dat velen amper een idee hebben van wat ze vieren. Veel verder dan “de geboorte van Jezus” komen de meesten niet. Wat dat te maken heeft met vrede weten ze niet echt en wat Jezus kwam doen is ze een raadsel.
In de kribbe, in de voerbak, ligt een baby. Een engelenleger prijst God en proclameert ‘Vrede op aarde’. Herders zijn enthousiast, magiërs reizen de halve wereld over, twee oude mensen zijn diep ontroerd dat ze dit mogen meemaken. Jozef en Maria hebben er geen woorden voor. Het komt goed tussen God en de mensen! Ze zullen worden bevrijd van alles wat tussen hen en God instaat. Letterlijk bevrijd van de overheersing door de Romeinen dachten ze. Alle slechteriken eruit: gerechtigheid. En dan vrede. Het zou anders lopen. Het kwaad zit namelijk niet alleen in de Romeinen, maar in iedereen. Het helpt niet als je de Romeinen eruit gooit, maar zelf blijft zitten. Voor je het weet loop je je te ergeren aan iemand en heb je ruzie. Weg vrede. Ook het kwaad in jezelf moet dus overwonnen. Gerechtigheid strekt zich uit tot iedereen. Niemand is rechtvaardig uit zichzelf, ook al doe je nog zoveel goede dingen. Iedereen heeft wel een vervelend trekje of een nare eigenschap waardoor de vrede verpest wordt.
Het kind is daarom niet gekomen om te oordelen, om de één rechtvaardig te verklaren en de ander niet, want dat zou het einde van de mensheid en de wereld hebben betekend. Hij is gekomen om de wereld te behouden (Joh 3:17). Hij is gekomen om de schuld voor de breuk tussen het Joodse volk en God op zich te nemen, om de vrede te tekenen, om de relatie te herstellen, en zo het kwaad onschadelijk te maken.
En dit strekt zich uit tot het hele Joodse volk, maar ook tot de rest van de mensheid en de hele schepping. Want de invloed van het kwaad beperkt zich niet tot het Romeinse of Joodse volk. Vrede met God is voor iedereen mogelijk. Iedereen die God zoekt zal Hem vinden. (Lucas 11:10)
Iedereen die gelooft dat dit kind geboren is als redder van de wereld, vindt nu al vrede en later een nieuwe hemel en een nieuwe aarde waar alles hersteld zal zijn.
Vrolijk kerstfeest!
Het schilderij is Salvator Mundi van Leonardo da Vinci