God wil het goede, het volmaakte, blijkt uit Genesis en Openbaringen. Jezus heeft een voorproefje gegeven van het Koninkrijk van God, waar vrede heerst en vreugde en gerechtigheid, waar geen ziekte en dood meer is. Dit is Gods wil en wij bidden dat Gods wil geschied, zoals in de hemel ook op aarde. We bidden om genezing voor zieken, om bevrijding, om voorziening, en omdat dit naar Gods wil is, verwachten we dat we het krijgen. Dat staat zelfs meerdere malen in de bijbel. En toch zien we dat lang niet altijd gebeuren. Waarom? Doe ik iets verkeerd? Is er nog ergens een zonde? Bid ik niet lang genoeg? Moet ik erbij vasten? Of is God anders dan ik verwacht?
In mijn blog ‘de valkuil van een hoopvolle toekomst’, schreef ik dat God geen sinterklaas is. Het gaat niet om Zijn handen, wat Hij voor je doet, maar om Zijn ogen, hoe Hij naar je kijkt.
Deze liefdevolle blik heeft me zekerheid gegeven in moeilijke tijden, maar er zijn momenten dat je verwacht dat God ingrijpt, juist omdat Hij van ons houdt.
Als God nooit een wonder doet, dan weet je waar je aan toe bent. Je wacht gewoon op het eind der tijden en dan komt alles goed. Maar af en toe breekt dat Koninkrijk door en zien we wel een wonder. Het lijkt een beetje op die bijbelse vijver waar soms een engel verschijnt en wie dan het eerste in het water is, wordt genezen. Jezus kiest één man uit die grote groep zieken en geneest hem. (Johannes 5:1-9) Al die andere mensen willen ook genezing, wachten ook op een wonder, maar ze mogen alleen toekijken en blijven achter met de vraag: “waarom hij wel en ik niet?”
Waarom grijpt Hij soms wel in en soms niet? Wat zijn de criteria? Hoe zit dat met Gods liefde? Wat houdt die liefde in als Hij één mens geneest en de rest aan zijn lot overlaat?
1 Korintiërs 13: 4-8 beschrijft wat liefde is: “De liefde is geduldig, zij is vriendelijk, de liefde is niet jaloers, de liefde pronkt niet, zij doet niet gewichtig, zij handelt niet ongepast, zij zoekt niet haar eigen belang, zij wordt niet verbitterd, zij denkt geen kwaad, zij verblijdt zich niet over de ongerechtigheid, maar verheugt zich over de waarheid, zij bedekt alle dingen, zij gelooft alle dingen, zij hoopt alle dingen, zij verdraagt alle dingen. De liefde vergaat nooit.”
Liefde is een houding, een instelling, een manier van zijn. Deze beschrijving klinkt best wel Zen. Voor je het weet zweef je in kleermakerszit een meter boven de grond, met een verheven glimlach op je gezicht. Je raak los van je omgeving omdat het je allemaal niet meer raakt. Je bent geduldig, vriendelijk, je denkt geen kwaad, je bedekt alle dingen, je verdraagt alle dingen. Je bent in harmonie met jezelf. Lijkt onze God op Boeddha? Moeten we gewoon leren het aardse los te laten? Zodat vervelende dingen ons niet meer raken?
Ik ben een doener, dus alles komt bij mij meteen in opstand bij dit beeld. Als ik gemaakt ben uit stof, waarom moet ik vervolgens levens lang leren dat stof te negeren? Waarom heb ik emoties en een wil gekregen als ik dat moet leren uitschakelen? Ik ben helemaal voor een gezonde zelfbeheersing, maar dit gaat mij te ver. Voor mijn gevoel ontken je zo hoe je als mens bedoeld bent. Hoe kan je relaties aangaan als je niet meer geraakt wordt? Waar blijft de creativiteit als je niet meer geraakt wordt? Waar blijft het leven met z’n ups en downs als je niet meer geraakt wordt?
1 Korintiërs 13 begint met allemaal goede dingen die we kunnen doen, maar die waardeloos zijn als ze niet voortkomen uit liefde. Liefde is niet alleen een manier van zijn, het is ook een motivatie. Liefde krijgt pas waarde als iemand anders er iets van merkt. Zo hebben we ook pas iets aan een God van liefde als we daar iets van merken. Wat merken we van Gods liefde? Naast een liefdevolle blik, hebben we ook behoefte aan liefdevolle handen.
Ik denk dat we Gods liefde terug kunnen vinden in genade. Dat Hij niet ingrijpt in deze wereld is genade. Wij willen dat God iets doet aan oorlogen, armoede, ziekte en andere ellende, maar deze ellende is er door mij (en jou). Als God zou ingrijpen, dan zou Hij iedere keer dat iemand iets deed dat schadelijk was voor mens, dier of planeet in actie moeten komen. (Dat is dus 24/7.) En hoe zou God dat dan moeten doen? Met een soort hemelse taser? Een bliksemschicht light? Je krijgt een schok op het moment dat je iets verkeerds wil gaan doen? Ik ben bang dat we dan allemaal dagelijks een paar keer op de grond liggen en dat we ons van de meeste keren zullen afvragen wat ze nou weer fout gingen doen. Naast het feit dat het heel onpraktisch is, blijft er ook weinig over van onze vrije wil op die manier. Het beeld van een liefdevolle God zal nog moeilijker te vatten zijn als we continue geconfronteerd worden met de slechte impact van onze plannen op de wereld.
Als God Zijn schepping wil beschermen, dan betekent dit dat mensen ‘gestraft’ worden voordat ze iets verkeerds gedaan hebben. Als íets onrechtvaardig aanvoelt, dan is dat straf voor iets wat je nog niet gedaan hebt. Maar als God pas zou straffen als het kwaad geschied is, dan heeft het totaal geen zin, dan wordt de wereld er nog niet beter op. En zoals gezegd, de helft van de tijd hebben we geen idee dat we verkeerd bezig zijn omdat we de gevolgen van onze keuzes maar beperkt kennen. “Ieder nadeel hep ze voordeel”, en omgekeerd.
God heeft ons gemaakt met een vrije wil. De consequentie daarvan is dat we sinds de kennis van het kwaad, ook voor het kwaad kunnen kiezen en er dus kwaad in de wereld is, met alle ellende van dien. Dat kwaad zit zo verstrengeld met de mens, dat het niet uit te roeien is zonder de mens van zijn vrije wil te beroven. De enige oplossing is het kwaad zelf te vernietigen en de gevolgen van dat kwaad te herstellen. En dat is precies wat God van plan is, Hij is er zelfs al mee begonnen. De eerste grote stap is gezet met Pasen. Totdat Zijn plan helemaal is afgerond blijven we dus ziekte, armoede, oorlog en honger veroorzaken, ook al willen we dat helemaal niet. En tot die tijd kunnen we soms een glimp opvangen van hoe het gaat worden. Zodat we weten dat het kan, dat het echt is, dat God ons niet aan ons lot overlaat.
Af en toe, één uit velen. Het is geen gebrek aan liefde of barmhartigheid. Het is een bewijs van de realiteit die komen gaat. Het is geen beloning van goed gedrag, het is geen resultaat van een speciale positie. Het is een soevereine God die genade geeft aan alle mensen en een sneak preview van Zijn toekomst.
De foto is een detail van het kunstwerk Agnes Dei van Willem Zijlstra
Home