Ik ben wel eens in kerken geweest waar de voorganger werd gezien als een ‘gezalfde des Heren’. Een vreemd fenomeen waarbij de Oud Testamentische zalving van koningen wordt toegedacht aan een kerkleider.
“Omdat David weigerde Saul kwaad te doen omdat die een gezalfde des Heren was, mogen kerkleden geen kritiek hebben op de voorganger”, is de redenering. “De zalving onderwijst ook met betrekking tot alle dingen”, dus de voorganger heeft het altijd bij het rechte eind.
3 redenen waarom deze redenatie niet klopt:
1/ Uit de geschiedenis kunnen we leren dat geen enkele gezalfde perfect was, ook David niet. Hij mocht de tempel, ‘het Huis van God’, niet eens bouwen omdat hij bloed aan zijn handen had. De gezalfde Saul had het zelfs zo bont gemaakt dat hem het koningschap ontnomen werd.
Een voorganger is net een mens en daardoor in staat om fouten te maken, ook wanneer de heilige Geest hem of haar wijsheid en inzicht geeft. Het ook goed dat een gemeente zich dit realiseert en niet verwacht dat hun voorganger onfeilbaar is. Dat ze ruimte geven om fouten te maken. De gemeente is één lichaam, dat elkaar opbouwt, ondersteunt en helpt met de gaven en talenten van alle individuele leden.
2/ David wist dat hij fouten kon maken, dat zijn oordeel niet 100% juist hoefde te zijn, ondanks zijn zalving. Wie was hij bijvoorbeeld, om te beslissen over het lot van iemand die ongepast kritisch was, maar misschien wel door God gebruikt werd? David werd vervloekt en uitgescholden op een moment dat hij het al heel erg moeilijk had, maar hij wilde toch niet dat Simi iets werd aangedaan, ‘want misschien sprak de Here wel door hem’. Het is bijna niet te geloven dat David zo deed. Hij was koning en hij liet dit toe.
Dit is zeker geen pleidooi dat voorgangers alle shit maar moeten slikken die ze over zich heen krijgen, maar David laat hier zien dat hij ruimte geeft aan kritiek. Hij trekt het zich niet meteen persoonlijk aan, maar wacht af. Tijd zal leren of Simi gelijk heeft.
Dit is ook geen vrijbrief voor gemeenteleden om hun frustraties eens lekker af te reageren richting voorganger. Zoals al eerder gezegd, het zijn net mensen; ze hebben ook gevoel, houd daar rekening mee. Zeg eerst even tegen jezelf wat je tegen de voorganger zou willen zeggen.
3/ In het Nieuwe Testament wordt iedere gelovige ‘gezalfd door de Heilige’. We zijn nu allemaal gezalfden des Heren, omdat we delen in de zalving van de Messias, de Christus (= de gezalfde), die Zijn Heilige Geest aan ons gegeven heeft.
Het is dus niet zo dat sommigen meer gelijk zijn dan anderen, of dat sommigen per definitie het gelijk aan hun kant hebben. Allemaal hebben we gezondigd, niemand is perfect, niemand heeft de wijsheid in pacht. De grote koning David was zich daar zeer van bewust.
“Wees nederig en sla een ander hoger aan dan uzelf. Denk niet alleen aan uw eigen zaken, maar heb ook belangstelling voor wat een ander doet. Blijf erop toezien dat uw innerlijke houding moet zijn zoals die van Christus Jezus”