Dit is iets dat ik al lang weet, maar me niet realiseerde. Ik heb dat wel vaker, dat er ineens een kwartje valt op een onderwerp waarvan ik dacht dat ik het wel door had. Dan zakt het van mijn hoofd naar mijn hart of zoiets. Feitenkennis verandert in begrijpen en krijgt een extra dimensie. Het komt los van het papier, wordt 3D, krijgt betekenis, gaat leven. Dat had ik afgelopen week toen ik iets las in de trant van ‘alzo lief heeft God de wereld dat Hij zijn Zoon gegeven heeft’. Ineens realiseerde ik mij wat een enorm offer de Vader heeft gebracht en hoe gigantisch veel pijn het gedaan moet hebben om zijn Zoon zo te zien lijden.
Ik heb wel eens mensen horen zeggen: “lekker dan, zo’n God die bloed wil zien en gewoon zijn Zoon offert.” Zo ongeveer heb ik deze tekst eigenlijk ook wel gelezen: God die zijn Zoon offert, zoals Abraham Izaak zou offeren. Dat komt ook een beetje door het beeld van Jezus als Lam Gods. Ik heb nooit echt nagedacht over wie dat Lam daadwerkelijk geslacht heeft, omdat het vooral figuurlijk bedoeld is. Maar dat is niet helemaal waar. Jezus is daadwerkelijk gedood, zijn leven en sterven was een offer. Heeft God Jezus geofferd? Of heeft iemand anders Jezus geslacht?
God heeft zijn Zoon gegéven, staat er in Johannes 3:16. Wat houdt dat in?
Op de 6e dag, toen God zei: “Laten Wij mensen maken naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis; en laten zij heersen”, keken ze elkaar aan volgens mij, en zeiden tegen elkaar: “Weet je het zeker?, je weet wat dat betekent”. Maar ze hadden de wereld zo lief dat God de mens schiep naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen. (Genesis1:26,27). Op dat moment besloot de Vader dat hij de Zoon zou laten gaan en de Zoon besloot dat hij zou gaan. De Zoon zou alles wat hem God maakt, afleggen en als mens naar de aarde komen (Filippenzen 2:6-8) en de Vader zou hem niet tegenhouden, ook al wist hij dat ze de God die hen gemaakt had, de God wiens schepping ze grondig vergald hadden door het kwaad toe te laten, de God die hen kwam bevrijden van datzelfde kwaad en die ze hun vrijheid kwam teruggeven, dat ze die God zouden afwijzen, voor gek verklaren en vermoorden.
Het is niet voor te stellen dat een vader of moeder dit zou toelaten of een kind dit zou gaan doen. Ouders zullen met pijn in hun hart hun kinderen naar onveilige gebieden laten gaan als militair bijvoorbeeld, maar als ze weten dat er een goed doel mee gediend wordt, dan kunnen ze misschien leren leven met een slechte afloop. De wetenschap dat je kind als held is gestorven en dat de omgeving dat ook zo ziet, geeft troost. Maar als je weet dat je kind op een vreselijke manier aan zijn eind zal komen, zou je het dan laten gaan? En welk kind zou nog willen gaan?
Jezus liep hier op aarde rond, nadat zijn komst honderden jaren van te voren was aangekondigd en Johannes de Doper zelfs op dat moment zijn weg bereidde. Maar hij paste niet in het religieuze verwachtingspatroon. Juist zijn eigen mensen wezen hem af. Dat moet pijn gedaan hebben. Al die mensen die als een kudde afgematte schapen zonder herder ronddoolden en de beloofde goede herder niet herkenden (Mattheüs 9:36, Ezechiël 34:1-15); Jeruzalem, waarnaar God al zo vaak en zo lang zijn armen had uitgestrekt, maar die telkens de brengers van goed nieuws afwees (Mattheüs 23:37); de religieuze leiders die beter hadden moeten weten , maar die hele andere belangen dienden (Mattheüs 23: 1-35). Als Almachtige Vader, zou je ze toch met de koppen tegen elkaar willen slaan om zoveel domheid en hardheid. Maar hij doet niets en lijdt in stilte omdat hij weet dat het zo moet, ook al zou hij het graag anders willen.
Zelfs toen zijn Zoon bloed zweette van angst en vroeg of hij deze beker niet hoefde te drinken en zelfs toen hij zich doodsbenauwd door de Vader verlaten voelde, hebben ze samen de beker tot de laatste slok leeg gedronken. Nog erger dan zelf lijden is toe moeten kijken hoe je kind lijdt.
De Zoon werd dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van het kwaad: de ellende van ziekte, armoede, ongelijkheid, rechteloosheid, uitbuiting en een harteloos wettisisme. Hij wist hoe het ook had kunnen zijn omdat hij het ‘zeer goed’ gemaakt had. Dat doet pijn. Hij probeerrt uit te leggen dat het om de liefde en relatie gaat en niet om de regels en blind gehoorzamen, maar ze hebben geen idee waar hij het over heeft. Een paar jaar lang trekt hij op met twaalf mannen en laat ze zien wie de Vader is en wat zijn Koninkrijk inhoudt. En aan het eind van die periode krijgt hij de vraag of hij de Vader wil laten zien (Johannes 14: 8,9). Dat lijkt me behoorlijk pijnlijk. Drie jaar en dit is het resultaat? Maar de Zoon keerde zich niet moedeloos van hen af om maar naar de hemel terug te gaan, nee, hij gaf zelfs zijn leven voor dit zooitje en het zooitje gelovigen wat erna zou komen en die het allemaal ook niet echt zouden begrijpen.
De Vader heeft de Zoon gegeven en de Zoon is gegaan, naar de wereld. En wij, de wereld, hebben hem geslacht en geofferd. We hebben hem geslacht op het altaar van ons eigen gelijk en we hebben hem geofferd aan onze behoefte aan rust. De Zoon haalt onze zelf bedachte zekerheden en vastigheden onderuit en dat vinden we niet prettig. We hebben graag een kalm en redelijk voorspelbaar leven, waarin alles zich volgens bepaalde wetmatigheden en regels voltrekt. Maar hij zet alles op z’n kop met dat Koninkrijk van hem. We moeten liefhebben, geduldig zijn en vriendelijk, geen wraak nemen maar vergeven, geven, dienen en delen zonder iets terug te verwachten, net zoals hij deed. Maar daar hebben we echt geen zin in! Kruisig hem!
Wij dachten dat hiermee de rust was weergekeerd en het kwaad dacht dat hij de sterkste was, maar niets is minder waar. De dood had niet het laatste woord, Gods adem was sterker. De geest die God in Adam blies en die hem tot een levend wezen maakte (Genesis 2:7), die overwon de dood en liet de Zoon opstaan. Met Hemelvaart vieren we dat de Zoon weer terugkeerde in de hemel en zijn Goddelijkheid weer terug kreeg. Omdat de Zoon zichzelf heeft gegeven, heeft God hem de hoogste eer gegeven en alles aan hem ondergeschikt gemaakt (Filippenzen 2:9-11). Maar de wonden blijven tot in eeuwigheid, de Zoon blijft het Lam dat geslacht is (Openbaring 13:8).
Ik dacht dat ik wel iets wist, maar ik heb geen idee hoeveel pijn dit offer God moet doen.