Aswoensdag

Boete doen, 40 dagen lang meelijden met de Christus. Beseffen dat het stempel dat je op de aarde hebt gezet wel eens een te grote voetafdruk kan zijn. Dat je misschien dingen kapot hebt gemaakt.

Heb jij al last van vliegschaamte? Voel jij je nog lekker als je kiloknallers koopt, een dikke diesel rijdt of je verwarming op 22 hebt staan? Rook jij nog? Eet je nog suiker, brood, vlees? Beweeg je wel genoeg? En ben je wel aardig tegen mensen van allerlei ras, kleur en geaardheid?

Echt we hebben geen godsdienst meer nodig die ons in een keurslijf van goed gedrag perst. En ook de goed-gedrag-religie sluit andersdenkenden keihard buiten.

Van oudsher kennen we sociale controle. Als je je anders gedraagt dan de buren, dan is dat voer voor roddel. Onder het genot van een koffietje wordt jouw gedrag veroordeeld. Als je het erg bont maakt, dan volgt uitsluiting. Dat wil je niet, dus je vertoont gewenst gedrag. En zo blijft de buurt een lekkere homogene gemeenschap waar het voorspelbaar en dus veilig is.

Sociale controle vindt nu plaats op social media. Als jij iets doet wat anderen niet bevalt, loop je de kans op public shaming. De kritiek die we eerder in kleine kring uitten op iemand die we kenden, is nu verworden tot het bashen van mensen die we helemaal niet kennen en waar we amper iets van weten.

Brengt de goed-gedragreligie een betere wereld? Wordt het straks leefbaarder voor mens en dier als iedereen goed gedrag vertoont? In China denken ze van wel en bereiden ze een maatschappij voor waar je permanent in de gaten gehouden wordt. Als je goed gedrag vertoont wordt je beloond en als je verkeerd gedrag vertoont wordt je gestraft doordat je bepaalde dingen niet meer kan doen of kan kopen.

Heb je het boek 1984 van George Orwell wel eens gelezen, of Openbaring 13:15-17? Dat schetst een nachtmerrie, geen Utopia.

Aswoensdag, het begin van de vastentijd naar Pasen. Beseffen dat je misschien dingen kapot hebt gemaakt. Door te oordelen, te roddelen, te bekritiseren. Door mensen niet in hun waarde te laten en ze af te wijzen omdat ze anders zijn. Je voelt je niet veilig want je weet niet langer wat je te wachten staat. Maar geeft dat je het recht om anderen te beschadigen? In bijbelse tijden stond het vernietigen van iemands reputatie gelijk aan moord. En eigenlijk klopt dat wel. Hoe zou iemand zich voelen die op internet al die vernietigende kritiek over zich heen krijgt?

Maar ook als kerken mogen we wel het boetekleed aantrekken. Hoe vaak vragen we niet om goed-gedrag als teken van goed geloof? Hoe vaak hebben we niet met het vingertje gewezen naar afwijkend gedrag en dat veroordeeld, God dankend dat wij niet zo zijn? “Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen”, zei Jezus. De bijbelgeleerden in zijn tijd dropen af. Ze realiseerden zich dat ze geen haar beter waren dan die zondaar. En wij? Wij leggen iemand nog eens uit dat die niet meer mag zondigen. Want dat deed Jezus ook.

We gooien iemand niet meer dood, maar onze woorden wegen zwaar en leggen een last op iemands schouders. Allemaal gaan we gebukt onder onze tekortkomingen. “Dat is het kruis dat we moeten dragen”, zeggen we tegen elkaar. En inderdaad moeten we allemaal ons kruis op ons nemen, zegt Jezus. Net zoals Hij zijn eigen dood tegemoet liep, om te sterven voor anderen, zo moeten wij ook ons leven overhebben voor anderen. Je kruis dragen heeft niet te maken met ‘moeilijkheden in het leven geduldig doorstaan’. Wel met anderen belangrijker vinden dan onszelf.

Jezus nodigde iedereen die moe en overbelast was uit om naar hem toe te komen. “Mijn last is licht”, zei Hij. Hij legt zijn volgelingen geen zware leefregels op, geen onhoudbare geboden. “Houd van God en houd van elkaar”, was zijn samenvatting van de wet, wetende dat dat al moeilijk genoeg is.

Aswoensdag, het begin van 40 dagen meelijden met de Christus. Laten we eens meelijden door proberen te houden van iedereen die op onze weg komt de komende 40 dagen, zowel fysiek als digitaal. Laten we 40 dagen houden al die mensen die onze liefde niet waard zijn, die niet zijn als wij, die op ons neerkijken, die van ons profiteren, die ons hebben pijn gedaan. Laten we 40 dagen lang met de ogen van Jezus naar hen kijken, die zijn kruis opnam om voor hen te sterven.

Zou dat de wereld een beetje mooier maken?

Comments